De trechter

Ik ben een pelgrim. Onderweg en op zoek. Ik moet zeggen dat dit wel goed voelt. Het geeft ruimte aan mijn leven. Er valt altijd iets te beleven. Het leven is nooit saai! Mijn valkuil is wel dat ik altijd moet doseren. Actie en rust afwisselen: lopen en zitten, ramen lappen en mijmeren op de bank, praten en zwijgen. Ik denk aan het beeld van de trechter: als je er teveel tegelijk in doet verstopt de hals (de luchtpijp) en stik je bijna door de massa.

Afgelopen zomer was ik in het kader van mijn kunstproject Hortus Conclusus op bedevaart naar De Bedroefde Moeder van Warfhuizen. In het 13de eeuwse kerkje van de Kluizenarij OLV van de Besloten Tuin trof ik pater Hugo aan in het looppad tussen de banken. Hij zat voorovergebogen en poetste met een oude lap een beeldje op. Een meter van hem vandaan stond een cameraman naast een grote lamp die pater Hugo van opzij bescheen en in een microfoon vertelde hij droog dat ook dit dagelijkse dingen zijn waar kluizenaars hun tijd aan besteden: het huishouden in de kapel. Later hoorde ik dat het een opname was voor een Duits televisieprogramma.
Hij vertelde over de zakdoek in Maria's hand en over de ex voto (Latijn: krachtens een gelofte) aan de muren van het kleine kerkje: volgehangen door pelgrims die voorwerpen meebrengen uit dank voor een te verkrijgen of dan wel verkregen gunst; genezing van een ziekte, een goede afloop van een zwangerschap, een gezonde baby, een behouden reis...
Er hingen veel harten, afbeeldingen in metalen plaatjes en tegeltjes met teksten. In het voorportaal van het kerkje kon je een toepasselijk votiefgeschenk kopen. Het intrigeerde mij.

Op mijn "pelgrimstocht in de geest" ontstond het beeld van het hart als het kloppend centrum van alles wat leeft. Zonder hart geen adem en vice versa. Het hart geeft passie en vuur aan het leven.
Zoals pater Hugo zijn hart heeft verloren aan de kluis op die plek in Groningen, de eerbiedige sfeer en stilte in een op zomerse dagen overvol kerkje; zo klopt mijn hart sneller als ik enthousiast wordt van muziek, geuren, kleuren, boeken, natuur en mensen. Dan ben ik vervuld van God (grieks: entheos). Tegenwoordig vertaald als geestdrift en motivatie.

Onderweg naar Pinksteren is de trechter goed gevuld maar langzamerhand zal het juiste idee uitgefilterd worden. De weg van alles naar niets en in het niets ontstaat vast een rijkdom aan schatten.





Reacties